Sadece biraz! Bilişsel gelişim kuramcılarından Vygotsky “yakınsak gelişim alanı”ndan bahseder.
Bu terim basitçe; çocuğun yardımsız yapamadığı şeyleri, birisinin rehberliğinde yapabilecek duruma gelmesidir. Yapmamız gereken şey, çocuğu bir adım ileri götürecek olan pembe alanda tutmaya çalışmak.
Örneğin, çocuk makas ile bir şekli düzgün kesemediğinde onun elinden alıp kendimiz yaptığımızda, çocuk mavi alanda kalmaya devam edebilir. Bu durumu kusursuz etkinlik çıktısı vermeye çalışan okul öncesi kurumlarda da maalesef görüyoruz.
Destek sağlamadığımızda ise kendi yapabildiklerinin olduğu sarı alanda kalarak potansiyel gelişim alanına ulaşmakta zorlanabilir.
Peki ne yapabiliriz?
- Direkt gösterebiliriz. Farklı bir parçayı makasla kendimiz keserken tutuşumuzu göstermek gibi
- Talimatlar verebiliriz. “Kağıdı yan tutarsan daha kolay kesebilirsin”
- Teşvik edebiliriz. “Sen de yapabilirsin, denersen zamanla yapabileceğini biliyorum”
- Kolaydan zora doğru gidebiliriz. Çocuğun zorlanmalarını takip ederek yardım düzeyimizi arttırabiliriz. Sürece dair övgüde bulunabiliriz. “Makası daha rahat tutabiliyorsun” “Bunu kesmek için çok emek verdin” Son olarak , mükemmel sonuç beklememeliyiz.
Çocuğun kendi çıktısı olan şey yamuk kesilmiş, taşarak boyanmış haliyle en güzelidir ve yavaş yavaş şekillenecektir.